‘Opdat wij de vrijheid waard blijven’ II

februari 2007

Stel je voor. Ik sta in de stad. Voor de Ierse pub, bij de Maas in de buurt ergens. Binnen zit ik met een aantal lotgenoten, ook net afgestudeerd en zich onder het genot van een Guinness afvragend wat ze nou voor de rest willen gaan doen met de toekomst. Maar nu hang ik even aan de telefoon met een vriend van me. We bespreken wat ditjes en datjes die geregeld moeten worden, en terloops gaat de discussie ook even over de zin en vooral onzin van de vermeende terreurdreiging. Maar goed, ik hang op en ga weer naar binnen. De Guinness en de warmte wachten namelijk op me. In de loop van de week zit ik op het werk en mailen we nog even op en neer over dit onderwerp. Ergens bij één of andere obscure veiligheidsdienst gaat ondertussen een rood lampje knipperen. Verdacht! Ik had namelijk in één van die gesprekken laten vallen dat ik het misschien niet eens was met de daadwerkelijke terreurdaden, maar als weldenkend mens wel begrip kon opbrengen voor bepaalde beweegredenen van sommige terroristen. De daadwerkelijke uitvoering is wat anders uiteraard, maar dat heeft ook te maken met mijn stellige overtuiging dat een mens nooit en onder geen enkele omstandigheid het recht heeft om willens en wetens het leven van een ander mens te nemen (in de tijd van de dienstplicht zou ik dan ook notoire dienstweigeraar geweest zijn ben ik bang. Maar dat is nu niet relevant). Dit patroon herhaalt zich een aantal keren en uiteindelijk sta ik, me van geen kwaad bewust, in de supermarkt om mijn vegetarische feestmaal te pinnen en dat kan dus niet meer. Gek, denk ik. Mijn loon zou gisteren toch gestort moeten zijn. De dag erna blijkt dat op het werk onverwacht mijn contract beëindigd wordt en dat ik de laan uitgestuurd wordt. Ook mijn huurcontract wordt zonder duidelijke opgaaf van reden abrupt opgezegd.

Uiteindelijk blijkt dat ik een marked man ben. Ik sta op een terreurlijst. Met alle gevolgen van dien. Als je op een terreurlijst staat ben je namelijk een potentiële terrorist en dus een risicofactor. Jouw normale functioneren wordt vanaf nu middels allerlei praktische sancties schier onmogelijk gemaakt onder het mom van terrorismepreventie. Als je geen toegang hebt tot je bankrekening omdat de AIVD je pasje en tegoeden heeft geblokkeerd kun je ook geen grote sommen geld doorsluizen naar Al-Qaida en aanverwante schemerige groeperingen, zo is heel kort door de bocht de redenatie.

Het klinkt als een vergezocht verhaal, maar het kan. Deze terreurlijsten bestaan en worden door onze democratische instanties goedgekeurd. Het grote probleem met deze terreurlijsten is echter dat ze behalve onzinnig en willekeurig ook nog geheim zijn. Personen of organisaties kunnen er op terecht komen zonder concrete beschuldiging of officiële aanklacht, en kunnen vervolgens niet inzien waarom ze exact op die lijst terecht zijn gekomen. Praktijken die op zijn minst als bijzonder dubieus te bestempelen zijn. Juridisch gezien lijkt dit soort van constructies me ook nogal lastig te liggen, nog afgezien van het duidelijk aanwezige gevaar op willekeur van machthebbers. Wie als ´terrorist´ gebrandmerkt wordt is natuurlijk vooral een kwestie van welke definitie er door wie gehanteerd wordt, en op deze manier kan in principe iedereen dus wel als potentieel terrorist op zo´n lijst terecht komen. Noem me paranoïde, maar ik vind dit zaken die in een full blown dictatuur niet zouden misstaan. Afgezien van het feit dat je het risico loopt dat allerlei rechtgeaarde, hardwerkende en vooral normale moslims ook op dat soort lijsten terechtkomen omdat ze toevallig ooit in de foute moskee met de foute persoon hebben gepraat, is een geheime terreurlijst natuurlijk een perfect onderdrukkingsmiddel. Iemand is lastig? Terrorist! En hij wordt inderdaad ‘burgerdood gemaakt’.

En de openbare discussie gaat (voor de niet Hart-van-Nederland-kijker) over het verbod op de ontkenning van de holocaust? George Orwell had gelijk, alleen heeft het merendeel van de bevolking het simpelweg niet door. Men is inmiddels te bang geworden voor het ‘gevaar uit het oosten’ (in dit geval de islam. In vroeger dagen de communisten. Nog vroeger de Moren of weer iets recenter de Japanners uit het echt verre oosten. De westerse wereld is altijd panisch geweest voor één of ander duister gevaar uit het oosten), of gewoon te afgestompt en te apathisch om ertegen in het geweer te komen. Zo niet hier. Als dít dan de democratische waarden zijn van de beschaafde samenleving die wij willen uitdragen wil ik op deze manier even aangeven dat ik daar dus niet achter sta. Begrijp me niet verkeerd. Ik zie het op een democratische en rechtvaardige wijze inrichten van de maatschappij als één van onze meest belangrijke verworvenheden. Maar deze toestanden hebben daar nog weinig mee te maken. Zie ook concentratiekamp Guantanamo en de vermeende geheime CIA vluchten door heel Europa (inclusief Nederland ja). Dat heeft weinig met mijn veiligheid als Nederlands staatsburger te maken. Eerder met bedenkelijke exponenten van een staatssysteem met dictatoriale trekjes waar vroegere generaties tegen in het geweer zouden zijn gekomen. Maar goed mijn beste Big Brother. Zet me maar op je terreurlijst. Snappen wat ik daadwerkelijk bedoel met dit stukje doe je toch niet, verblind als je bent door paranoia, honger naar macht of blinde neiging om achter keizer George II en zijn Vierde Rijk aan te rennen. Nogmaals; ik hoop dat wij de door ons geclaimde vrijheid waard blijven. Want op deze manier gun ik jullie stuk voor stuk je eigen plekje één of andere terreurlijst.