Bespiegelingen over Tibet.

mei 2008

Ik zit me al een tijdje af te vragen waar de tegenwoordige wereldwijde obsessie met het volk van Tibet nou precies vandaan komt. Niet dat de ongetwijfeld zeer vriendelijke bewoners van het dak van de wereld onze aandacht niet verdienen. Bezet worden is nooit leuk natuurlijk. De kwestie Tibet speelt nou echter al zólang dat de globale protesten tegen de Chinese bezetting nú op zijn minst een beetje opportunistisch overkomen. Maar zoals gewoonlijk schreeuwt de gemiddelde Pinkpopbezoeker gewoon mee. Jan Smeets had zelfs een heuse Chinees van stal gehaald. Jawel!

Het lijkt er vooral op dat het hip is om de straat op te gaan met een veelkleurige banier in de handen of gewoon met een roze hoedje op om dan op zijn populair-alternatief-Giel-Beelens ‘Free Tibet’ te roepen. Dat de zaken zoals gewoonlijk oneindig veel subtieler en complexer liggen dan de gemiddelde westerse Dalaï Lama-adept wil geloven, lijkt er niet toe te doen. Even voorbijgaand aan de complexiteit van de politieke realiteit omtrent Tibet – waarvan ik, moet ik eerlijkheidshalve toegeven, het fijne ook niet weet – is hetgeen wat me het meest stoort aan de kwestie dat zij vooral aangewakkerd wordt door westerlingen die de zin van hun leven al lang geleden uit het oog zijn verloren en, aangewakkerd door een post-depressief moment of clarity, de antwoorden op al hun existentiële levensvragen in Tibet menen te zullen moeten vinden. Achter de horizon, in het spirituele paradijs. Ver weg, op het dak van de wereld. Waar de lucht ijl is en de geest zuiver. Bevrijden dus dat Tibet! Tibet staat gelijk aan Verlichting en dat is nou precies wat de vertroebelde westerling broodnodig heeft.

Wat er niet zo toe doet is dat de Chinezen niet bekend staan om hun toegeeflijkheid, en dat het voor de Tibetaanse bevolking allicht prettiger is om het vuurtje niet nóg verder op te stoken vanuit onze comfortabele westerse bureaustoelen, maar via diplomatie te proberen het evenwicht in de regio te herstellen (Iets waar het westen niet bijster goed in is, als we even kijken naar hoe de zaken er in de nieuwe ‘democratie’ Irak er precies voor staan). Daarbij is de Tibetaanse opstand altijd een beetje opgestookt door onder andere de CIA in de dagen dat China nog gewoon communistisch was en dus de vijand. Waarmee een normale verhouding tussen Tibet en China verder werd geproblematiseerd vanuit ons goed oud eigenbelang. Maar ja, dat was nog in de tijd van de Koude Oorlog dus dat weet nu niemand meer. Net zoals de Olympische Spelen – die tegenwoordig de aanleiding zijn voor de wereldwijde ‘Free Tibet’ protesten – óók een evenement van voorbijgaande aard is. Met andere woorden. Als Bejing 2008 het grote archief der wereldgeschiedenis betreedt zal Tibet waarschijnlijk langzaam maar zeker uit ons collectieve geheugen verdwijnen en zullen we weer overgaan tot de orde van de dag zoals bijvoorbeeld het aanschaffen van Chinese elektronica want dat is goedkoper.

Veel gelul in de ruimte. Waar het op neer komt is eigenlijk dat ik simpelweg een godsgruwelijke teringhekel heb aan zogenaamd filantropische Hollywoodmiljonairs die hun imago een beetje proberen op te krikken door the cause te steunen. Het is nogal makkelijk om eerst ervoor te zorgen dat je al je schaapjes op het droge hebt. Echt altruïsme begint kennelijk pas als je zelf al lang en breed binnen bent. Nietwaar meneer Gere?

Ps. Wat mijn persoonlijke gemoederen gedurende deze woelige meimaand trouwens meer bezighoudt is dat we dit jaar een witte pasen mochten vieren in plaats van een witte kerst, en het feit dat en of andere Fin het nodig vond om een stuk van een van de prachtige historische beelden op Paaseiland af te breken. Van mij mogen de Paaseilanders nu een stuk rendiergewei komen jatten ergens in de buurt van Helsinki. Eikel.